Donald S.Marshall (Đô Nan S.Mắc San) kí giả người Mỹ viết: "Đại tướng Giáp, vị tướng 5 sao của quân đội Bắc Việt Nam kiêm Bộ trưởng Quốc phòng là vị tướng duy nhất được biết đến nhiều nhất trong các cuộc chiến tranh Đông Dương - Việt Nam. Ông Giáp (còn có tên là anh Văn) có một vị trí trong lịch sử thế giới qua việc lãnh đạo lực lượng Việt Minh đánh bại lực lượng Pháp ở Điện Biên Phủ..."
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Quảng Bình có vị trí đặc biệt quan trọng, là tuyến đầu của hậu phương lớn miền Bắc xã hội chủ nghĩa, được coi là ’’yết hầu ’’ của mạch máu giao thông chi viện miền Nam.
Lê Trực quê làng Thanh Thủy, phủ Quảng Trạch (nay là xã Tiến Hóa, huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình) đỗ tạo sĩ (tam giáp tiến sĩ võ), nguyên là lãnh binh Hà Nội, khi tướng giặc Ri-vi-e hạ thành, Tổng đốc Hoàng Diệu tự tử, ông bị triều đình cách chức, sau được Tôn Thất Thuyết phục chức.
Đất Thuận Bài châu Bố Chánh có một vị quan huyện sống vì dân. Dân gian nói: “Quan thấy kiện như kiến thấy mỡ”. Trái lại ông quan huyện Trần Mạnh Đàn không chăm chỉ ngồi công đường để xử kiện, mà lại cặm cụi nghiên cứu sức của gió chế ra máy bơm để tưới ruộng, cặm cụi chế ra máy kéo sợi bông vải, cặm cụi làm thuyền máy chân vịt chạy bằng quay tay... cho người dân sử dụng để bớt nhọc nhằn. Thế nhưng ’’dân trí’’ thời ấy mấy ai tiếp thu, áp dụng được.
Quách Xuân Kỳ là người rất thông minh, cương trực, giàu lòng yêu nước, căm thù giặc sâu sắc và cương quyết dấn thân vào con đường cách mạng khi đang ở vào tuổi thanh xuân.
Anh hùng Lâm Uý sinh năm 1926 trong một gia đình nông dân có 6 người con tại xã Quảng Hoà, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình, anh là con thứ năm. Khi hy sinh anh vừa tròn 24 tuổi, là Đảng viên Đảng Cộng sản, Tiểu đội phó thuộc Sư đoàn 325.
Ông quê ở Cao Lao Hạ, nay là Hạ Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình, sinh trưởng trong một gia đình Nho học.
Đoàn Đức Mậu (có tài liệu ghi là Đoàn Chí Tuân) hiệu là Bạch Xỉ, người làng Hoà Minh, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình.
Ông Huỳnh Côn còn có tên gọi là Hoàng Côn. Chính quê ông là làng Trung Bính, nay thuộc xã Bảo Ninh, thành phố Đồng Hới - Nơi hội tụ đủ sắc màu của đại cảnh, thiên nhiên sông biển thơ mộng, hữu tình.
|